Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
Przeciwdziałanie unikaniu i uchylaniu się od opodatkowania w wybranych dyrektywach z zakresu podatków bezpośrednich
Akademia Leona Koźmińskiego
Abstrakt
Niniejszy artykuł omawia regulacje dyrektyw 2003/49/WE, 2009/133/WE i 2011/96/UE pozwalające cofnąć korzyści z nich wynikające w przypadku nadużycia, uchylania się bądź unikania płacenia podatków. Wraz z przepisami dyrektyw w artykule zostało poddane analizie orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące nadużycia prawa podatkowego, będące jednym z kluczowych elementów wyznaczających standardy dla regulacji zapobiegających unikaniu i uchylaniu się od podatków przyjmowanych przez państwa członkowskie Unii Europejskiej. Główną tezą artykułu jest twierdzenie, iż przyjęte przez prawodawcę unijnego rozwiązanie przenoszące ciężar ochrony przed ucieczką przed podatkami z poziomu UE na kraje członkowskie nie spełnia swojej roli i jest nieskuteczne. Artykuł wskazuje, iż wielu podatników wykorzystuje fundamentalne swobody traktatowe oraz obowiązujące dyrektywy do uzyskiwania korzyści podatkowych bądź podwójnego braku opodatkowania. Jako inną istotną barierę dla skutecznego przeciwdziałania negatywnemu zjawisku agresywnego planowania podatkowego z wykorzystaniem przepisów unijnych artykuł wymienia ograniczenia nakładane poprzez ukształtowanie określonej, restrykcyjnej linii orzeczniczej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Dokonując oceny efektów funkcjonowania istniejących regulacji i zestawiając je z dzisiejszą skalą problemu, autor artykułu stwierdza, iż właściwa byłaby zmiana kierunku prac nad ograniczaniem międzynarodowej ucieczki przed podatkami.