Austriackie ministerstwo spraw zagranicznych powstało w 1848 r., w okresie ówczesnych masowych rewolucji i tzw. Wiosny Ludów. Od roku 1869 ministerstwo funkcjonowało pod nazwą Cesarsko-Królewskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. W myśl konserwatywnego charakteru monarchii, większość pracowników ministerstwa wywodziła się ze środowisk arystokracji i szlachty. Główną instytucją odpowiedzialną za kształcenie ówczesnej kadry dyplomatycznej była Akademia Orientalna powołana w 1754 r. W 1898 r. szkoła ta została przemianowana na Akademię Konsularną. Mimo dość regularnych reorganizacji kadrowych, struktura wewnętrzna wiedeńskiego ministerstwa spraw zagranicznych pozostawała stosunkowo niezmienna, a poszczególne rozwiązania przyjęte tam jako standard bywały później wdrażane przez kolejne kraje sukcesyjne. Na administrację centralną składały się cztery departamenty. Monarchia Habsburgów miała swoje przedstawicielstwa dyplomatyczne na poziomie ambasadorskim w Cesarstwie Niemiecki, we Francji, w Wielkiej Brytanii, we Włoszech, w Rosji, w Turcji, a także w Stolicy Apostolskiej. Pozostałymi misjami dyplomatycznymi kierowali legaci oraz wyznaczeni ministrowie. Na kształt polityki zagranicznej prowadzonej przez monarchię miały znaczący wpływ dwa organy: wspólna rada ministrów oraz kongres militarno-polityczny.