W artykule przedstawiam poglądy Leibniza w kontekście XVII-wiecznej debaty na temat początków języka, inspirowanej jeśli nie czystym nacjonalizmem, to z pewnością poczuciem pierwszeństwa językowej i kulturowej tradycji. Stanowisko Leibniza w tej kwestii nie jest jednoznaczne. Jeśli jednak porównamy jego marginalne ideologiczne wywody oraz poglądy wyrażone w kluczowych pracach dotyczących teorii języka i te związane z jego teorią poznania, dochodzimy do wniosku, że filozof występował w dwóch osobnych rolach, jako ideolog broniący dziedzictwa kulturowego Niemiec oraz jako teoretyk i badacz języków naturalnych dowodzący ich równorzędnych funkcji poznawczych. Najbardziej interesujący w tej kwestii jest podjęty przez filozofa problem statusu języka i jego związku z myśleniem. W tym kontekście jałowy spór o historyczne pierwszeństwo języków zastępuje filozoficznie ważne do dziś pytanie o ludzką zdolność do utworzenia języka i jego rangę poznawczą.