Współczesne przeobrażenia sfery publicznej wpływają na zmianę postrzegania form uczestniczenia przez obywateli w demokracji. Obok form zinstytucjonalizowanych należy dostrzegać także formy pozainstytucjonalne, które ulegają dynamicznym przemianom. Ciągłe napięcie pomiędzy zaufaniem płynącym z reprezentacyjności demokracji a potrzebą kontrolowania sprawujących władzę przez obywateli przejawia się w potrzebach czuwania, powiadamiania i oceniania. Sfera publiczna staje się więc teatrem działań obywateli na różnych płaszczyznach – od uczestniczenia w wiecach i inicjowania procedury ustawodawczej po manifestowanie poglądów w protestach ulicznych. Zaproponowana analiza dotyczy dystynkcji między instytucjonalnymi a pozainstytucjonalnymi formami niczenia przez obywateli w procesach demokratycznych.