Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
Czy demokratyczne rządy prawa stwarzają warunki możliwości dla obywatelskiego zaangażowania?
Uniwersytet Warszawski, Center of Legal Education and Social Theory
Abstrakt
Celem artykułu jest zarysowanie relacji zachodzącej między rządami prawa a obywatelskim zaangażowaniem w sferę publiczną oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy rządy prawa (the rule of law) mogą stanowić skuteczne narzędzie zapobiegające transformacji demokracji w tyranię większości; czy mogą również stanowić optymalne warunki możliwości dla demokracji. Innymi słowy, czy rządy prawa służą demokracji i politycznemu zaangażowaniu, czy raczej ograniczają spontaniczność obywatelskiego działania, ponieważ nie można pogodzić stabilności z wolnością obywateli? Obecna jurydyzacja sfery publicznej (ekspansja prawa w różne dziedziny społecznej egzystencji) marginalizuje ważność i zakres obywatelskiej obecności w procesie decyzyjnym w imię praworządności i neutralności instrumentów kontroli oraz dokonywanych przez władzę wyborów. Czy zatem skutecznym wyjściem z tej sytuacji może okazać się otwarcie koncepcji rządów prawa na ideę polityczności i poszerzenie przestrzeni oddolnej partycypacji?