Decyzje
Percepcja i podejmowanie ryzyka u dzieci
Akademia Leona Koźmińskiego
Abstrakt
W pracy podjęto pytanie, jak wiek wpływa na subiektywną ocenę prawdopodobieństwa oraz na podejmowanie decyzji ryzykownych. Przeprowadzono badanie na 140 osobach w wieku od 6 do 22 lat. Wyniki pokazały, że dzieci w wieku 6–10 lat nie były w stanie różnicować prawdopodobieństw. Dopiero wśród dzieci 11–13-letnich zaczyna się pojawiać rozróżnianie prawdopodobieństw, choć tylko w sytuacjach zysku. Zaobserwowano także tendencję do przeszacowywania prawdopodobieństw wygranej (w loteriach z możliwą wygraną) oraz prawdopodobieństw straty (w loteriach z możliwą stratą) zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Badanie wykazało również, że wiek badanych ma wpływ na podejmowanie ryzyka. Dorośli wykazują większą awersję do ryzyka w dziedzinie zysków niż strat, natomiast u dzieci tendencja jest odwrotna. W związku z tym, że najmłodsze dzieci nie rozumieją pojęcia prawdopodobieństwa, przy podejmowaniu wyborów nie są wrażliwe na zmianę prawdopodobieństwa, a co za tym idzie także na zmianę wartości oczekiwanej. Wśród dzieci najmłodszych na ryzykowne wybory nie miały wpływu ani wielkość wygranej/straty, ani prawdopodobieństwo. U dzieci 9–10-letnich znaczenie miała wyłącznie wielkość wygranej/straty. Natomiast u starszych dzieci (11–13-letnich) oraz osób dorosłych wpływ ma zarówno wielkość wygranej/straty, jak i prawdopodobieństwo, a także ich kombinacja (wartość oczekiwana).