50. rocznica podpisania 7 grudnia 1970 r. Układu o podstawach normalizacji wzajemnych stosunków między PRL a RFN jest dobrą okazją do przypomnienia kontekstu politycznego, uzgodnionych rozwiązań oraz zróżnicowanych następstw tego aktu. Jego podpisanie poprzedziły miesiące bardzo trudnych negocjacji. Dotyczyły one różnych kluczowych zagadnień, które od ponad dwóch dekad pozostawały otwarte, przede wszystkim sprawy uznania przez RFN granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Podpisanie Układu i pobyt zachodnioniemieckiego kanclerza, Willy’ego Brandta, w Warszawie miały jeszcze jeden wymiar. Uklęknięcie przywódcy RFN przed Pomnikiem Bohaterów Getta nadało tym wydarzeniom aspekt symboliczny, moralny. Nie tylko negocjacje nad Układem były trudne, również procesowi jego ratyfikacji w obu państwach towarzyszyły wielkie emocje polityczne i społeczne. Podczas dyskusji w Sejmie w maju 1972 r. nad ratyfikowaniem Układu w Polsce Stanisław Stomma zadał pytanie zasadnicze: „… jak historia oceni Układ, który my dzisiaj dyskutujemy? Osądy historyczne robione są z pewnej perspektywy, operując dużym doświadczeniem. Dlatego sądy te uważamy za wyważone i dojrzałe.” Autorzy niniejszej książki podjęli próbę udzielenia odpowiedzi na to pytanie – z perspektywy półwiecza.