Decyzje

Zdolności numeryczne jako kluczowe zdolności poznawcze w procesie podejmowania decyzji

Sobków, Agata Figol, Jakub Traczyk, Jakub

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny

360.23 KB

pobrano 2361 razy

Abstrakt

Celem artykułu jest dokonanie przeglądu modeli teoretycznych oraz badań empirycznych nad rolą zdolności numerycznych (tj. zdolności umysłowych w przetwarzaniu informacji numerycznych) w podejmowaniu decyzji w warunkach ryzyka i niepewności. Badania prowadzone w ostatniej dekadzie wskazują, że zdolności numeryczne są jednym z najważniejszych predyktorów podejmowania dobrych decyzji, którego przewidywania są niezależne od innych konstruktów psychologicznych oraz zdolności umysłowych (takich jak inteligencja płynna czy refleksyjność poznawcza). Kluczowa rola zdolności numerycznych
jest opisywana w co najmniej trzech modelach teoretycznych: teorii śladu rozmytego, teorii umiejętnego podejmowania decyzji oraz koncepcji wielorakich zdolności numerycznych. Wyniki licznych badań empirycznych wskazują na to, że u podłoża podejmowania lepszych decyzji przez osoby z wysokim poziomem zdolności numerycznych leżą mechanizmy psychologiczne natury poznawczej, motywacyjnej i afektywnej. Odkrycia dotyczące funkcjonowania osób z wysokim i niskim poziomem zdolności numerycznych posłużyły do opracowania zarówno doraźnych (np. pomoce wizualne lub komunikowanie ryzyka w formacie doświadczeniowym), jak i długofalowych (np. treningi poznawcze) metod wspierania procesu podejmowania decyzji. Dzięki tym pomocom decyzyjnym opracowano skuteczne sposoby wspierania osób z niskim poziomem zdolności numerycznych w trafnej
ocenie i rozumieniu ryzyka oraz podejmowaniu dobrych decyzji.

Metadane

Czasopismo Decyzje 
Numer 33 
Data wydania 8/2020 
Typ Article 
Język pl
Paginacja 25-54
DOI 10.7206/DEC.1733-0092.139
ISSN 1733-0092
eISSN 2391-761X