Zeszyty Programu Top 15
Mediacja w polskim prawie karnym – daremna alternatywa czy niewykorzystywana szansa?
Akademia Leona Koźmińskiego
Abstrakt
Mediacja jako jedyna spośród alternatywnych metod rozwiązywania sporów znalazła swoje miejsce w polskim prawie karnym na skutek wejścia w życie Kodeksu postępowania karnego z 1997 roku. Mimo obowiązywania od przeszło 20 lat, mediacja jest cały czas stosowana bardzo rzadko – w latach ubiegłych odsetek spraw trafiających do mediacji wynosił 0,16%. Przyczynami tak rzadkiego stosowania mediacji są między innymi niski stopień przekonania podmiotów mogących skierować sprawę do mediacji o jej skuteczności i efektywności, terminy, jakimi ograniczone jest postępowanie mediacyjne czy nieskuteczne (uchylone) próby uregulowania umorzenia konsensualnego – art. 59a kodeksu karnego. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na trudności, z jakimi spotyka się jej stosowanie w Polsce, znajdujące potwierdzenie m.in. w raportach Ministerstwa Sprawiedliwości. Poddano również porównaniu wybrane rozbieżności pomiędzy stanem normatywnym mediacji w Polsce a wskazaniami wynikającymi z Rekomendacji Komitetu Ministrów Rady Europy o mediacji w sprawach karnych. Analiza powyższych danych umożliwiła dokonanie krytycznej oceny aktualnych rozwiązań normatywnych w odniesieniu do wykorzystania instytucji mediacji w praktyce.